Türkiye’nin ilk kadın bakanı ve seçilen ilk kadın rektörü  unvanlarına sahip bilim insanı Dr. Türkan Akyol, hayata gözlerini yumdu.

Hekim Postası

Akademisyen ve siyasetçi Prof. Dr. Türkan Akyol, 7 Eylül günü bir süredir tedavi gördüğü Hacettepe Üniversitesi Hastanesi’nde yaşamını yitirdi.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları emekli öğretim üyesi, Türkiye’nin ilk kadın sağlık bakanı, Ankara Üniversitesi’nin ilk kadın rektörü olan Prof. Dr. Türkan Akyol için ilk tören uzun yıllar hizmet verdiği Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde düzenlendi. Törenin ardından Maltepe Camisindeki ikindi namazını takiben Dr. Akyol’un cenazesi Karşıyaka mezarlığına defnedildi.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu olan Dr. Akyol, 1953 yılında fakültesinde asistan olarak çalışmaya başladı. 1956 yılında göğüs hastalıkları uzmanı oldu.

Türkiye’nin veremle savaşında, göğüs hastalıkları alanında uzun yıllar görev yapan Akyol, 1959-1962’de ABD’nin New York şehrinde, Albert Einstein Tıp Fakültesinde eğitimini sürdürdü. 1964’te göğüs hastalıkları ana bilim dalında doçent, 1969’da profesör olan Akyol, 1972’de Ankara Üniversitesi Senatosunda fakültesini, 1977’de Üniversitelerarası Kurulda Ankara Üniversitesini temsilen yer aldı.

İlk kadın bakan unvanına sahip
On binlerce doktor ve uzman hekimin yetişmesinde rolü olan Dr. Akyol, 42 yaşında Türkiye’nin ilk kadın bakanı unvanını kazandı. Dr. Akyol 1971 yılında Nihat Erim Hükümeti döneminde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olarak görevlendirildi.

Dr. Akyol’un bakanlığa getirilişi dönemin önemli yayın organlarından Hayat Dergisi’nin 1 Nisan 1971 baskısında “Türkiye’nin İlk Kadın Bakanı Evinde ve İşinde Türkan Akyol” başlığıyla  haberleştirildi.

Haberde Dr. Akyol’a bakanlık teklifinin gelişi şu şekilde anlatıldı:  “Ankara Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Kliniği’nin ikinci katında bulunan 105 numaralı odasına giren Prof. Türkan Akyol, masasının üzerinde bir telefon numarası buldu. Numaranın altında “acele” kaydıyla araması yazılıydı. Türkan Akyol numarayı çevirdikten sonra, meçhul sesin kimliği ortaya çıktı. Sabahtan bu yana kendisini arayan, CHP Konya Milletvekili Sadi Koçaş’tı. Telefon konuşmasından sonra Koçaş’ın evine hareket eden Prof. Türkan Akyol içinden her halde bir hasta için çağırıyorlar diye düşünmüştü.  Koçaşlarda hasta olmadığı gibi aksine neşeli bir hava esiyordu. Konya Milletvekili evine davet ettiği genç profesörü merakta bırakmamak için, kendisine verilen mesajı ona iletti.

‘Türkan Hanım, yeni kabineyi kurmakla görevli Prof. Nihat Erim Bey, size sağlık bakanlığını teklif ediyorlar.’ Sadi Koçaş’ın evine giderken aklından dahi geçirmediği bir teklifle karşılaşan Prof. Akyol, o anda şaşırıp ne cevap vereceğini bilememişti. İlk şaşkınlığı üzerinden atan Türkan Akyol, davet edildiği Hariciye Köşkünde Nihat Erim’i ziyarete gitmeden önce eşi Prof. Turhan Akyol’u aradı. Bu işi yapıp yapamayacağı konusunda endişesi olan Türkan Akyol, eşinin de kendisine her zaman  yardımcı olacağını söylemesi üzerine Hariciye Köşküne gitmeye ve Nihat Erim’le görüşmeye karar verdi.”

Dr. Akyol gazeteye “Her şeye rağmen yurdumun sağlık koşullarını biliyorum. Diyarbakır Tıp Fakültesinin kuruluşunda bulunmuş o zaman öğrencilerle köyleri gezmiştim. Ayrıca asker kızı olduğum için Anadolu’yu karış karış gezdim. Yurdumu iyi bilmekle övünürüm. Tek amacım, bütün bu bilgilerimi bir araya getirmek ve aldığım sorumlulukta milletime faydalı olabilmektir” mesajını vermişti.

Seçilen ilk kadın rektör oldu

İlk kadın bakan bu görevi kısa bir süre yürüttükten sonra 10 bakan arkadaşıyla hükümetten istifa ederek yeniden üniversiteye döndü.  Dr. Akyol 1980 yılında Türkiye’nin seçilen ilk kadın rektörü olarak üniversitenin başına geçti.  1993 yılında ise Meclise 18. dönemde Sosyal Demokrat Halkçı Partinin (SHP) İzmir milletvekili olarak yeniden giren Akyol, Kadın ve Çocuktan Sorumlu Devlet Bakanı olarak bir kez daha görev yaptı.
Okul arkadaşı ve meslektaşı Prof. Dr. Turhan Akyol ile evli olan Dr. Akyol’un 2 erkek çocuk ve 4 torunu vardı.