2018 yılında tarihte yaşanan en ölümcül grip salgınının 100’üncü yılı anılacak. 1918’deki grip salgını, Birinci Dünya Savaşı’ndan daha fazla ölüme yol açmıştı. 100 yılda, tıp alanında büyük ilerleme kaydedildi, birçok hastalık kontrol altına alındı. Ancak günümüzde hala tam olarak anlaşılamayan grip hastalığı, tüm dünyada halk sağlığını tehdide devam ediyor.

Bilim insanları her yıl, bir sonraki yıl ortaya çıkma ihtimali yüksek olan virüslere karşı grip aşısı geliştiriyor. Bazen tahminleri doğru çıksa da, uzmanların yanıldıkları da oluyor.

Ulusal Sağlık Enstitüleri’nden Doktor Antony Fauci, “Tahminlerin iyi yapıldığı bir yılda bile, grip aşısı yüzde 60 civarında etkili oluyor. Yine de grip aşısı yaptırmak, yaptırmamaktan çok daha iyi. Ama daha iyi bir aşı geliştirmemiz gerekiyor,” diyor.

Birkaç yıl önce, grip aşısının etkisi yüzde 10 civarındaydı. Kızamık veya sarı humma gibi diğer aşılarsa, neredeyse tamamen etkili. Çocuk felci aşısı olanların yüzde 90’ı, hastalıktan korunuyor. Doktor David Vaughn, “Önlemeye çalıştığımız hastalık, çok yaygın. Her yıl, nüfusun yüzde 20’si grip oluyor,” diyor.

Zatürre gibi gribin yol açtığı komplikasyonlara karşı daha etkili tedaviler artık mevcut. Ancak doktorlar, 1918’de 50 milyon kişinin ölümüne yol açan salgına benzer bir durum karşısında hala savunmasız olduğumuz görüşünde. Peki, geçen 100 yılda tıp alanında yaşanan ilerlemelere rağmen, aynı şey tekrarlanabilir mi?

Doktor Fauci, “2009’da, çok fazla ölüme yol açmadığı için fazla ciddiye alınmayan H1 N1 ‘domuz gribi’ salgınını yaşadık. Ama bu kesinlikle bir salgındı çünkü dünya çapına yayılan yeni bir bir virüs söz konusuydu” diyor.

Grip virüsünün, her yıl aynı kalan bir kısmı var. Araştırmacılar, bu kısmı hedef alan evrensel bir aşı geliştirmeye çalışıyor.

Doktor Vaughn, “Grip ölümlerinin çoğu, aşılamanın çok az yapıldığı gelişmekte olan ülkelerde görülüyor,” şeklinde konuşuyor.

Doktorlar, evrensel bir aşı geliştirilinceye kadar, mevcut grip aşısını yaptırmanın hayat kurtaracağını hatırlatıyor. Uzmanlara göre, aşı olmak virüsün yayılmasını önlemenin yanı sıra, 1918’deki gibi ölümcül bir salgın riskini de azaltıyor.

VOA